ΑΡΘΡΑ, ΣΤΡΑΤΟΣ

Μ-16/Μ4–5,56×45: ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ

H στροφή του Τουρκικού Στρατού στο διαμέτρημα 7,62×51 με το νέο τυφέκιο ΜΡΤ-76 και η κατοχή του ΗΚ-416 από τις τουρκικές Ειδικές Δυνάμεις θέτει το ερώτημα, αν οι ελληνικές Ειδικές Δυνάμεις με το Μ16Α2/Μ4 βρίσκονται απέναντι στα δύο τουρκικά όπλα με ένα αμφιβόλου αξιοπιστίας αλλά και αναποτελεσματικό σε βαλλιστικές και τερματικές επιδόσεις όπλο.

Γράφει ο Δημήτρης Πατσουλές

Οι πολεμικές επιχειρήσεις 17 ετών του Πολέμου κατά της Τρομοκρατίας με επίκεντρο τον Τυφεκιοφόρο Ελαφρού Πεζικού και το Επιχειρησιακό Στέλεχος (Operator) των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων ανέδειξαν ένα ξεχασμένο, λόγω της κυριαρχίας των μεγάλων οπλικών συστημάτων στον Ψυχρό Πόλεμο, πρόβλημα: την αμφιλεγόμενη αξιοπιστία/ αποτελεσματικότητα του συνδυασμού Μ16/Μ4 – 5,56×45.

Οι περισσότεροι στρατοί του ΝΑΤΟ αντικαθιστούν το σύστημα M16/M4 με νέα όπλα – όπως το SiG Sauer MCX και το HK416. Η USSOCOM πρόσφατα αποφάσισε την αντικατάσταση όλων των άνω κορμών (upper receiver) των Μ4Α1 με τον άνω κορμό του MCX με έμβολο αερίων και προστιθέμενο σιγαστήρα (Μ4Α1 SURG: Suppressed Upper Receiver Group), στην ουσία εγκαταλείποντας το σχέδιο AR15. Οι περισσότερες ΝΑΤΟικές SOF έχουν αγοράσει το ΗΚ416, που μόνο οπτικά φέρει ομοιότητα με το Μ4, ενώ το Αμερικ. Σώμα Πεζοναυτών αντικατέστησε το Μ16Α4 και το Μ4Α1 με το Μ27 IAR, το οποίο εκτός από οπλοπολυβόλο υιοθετήθηκε και ως βασικό τυφέκιο μάχης.

Από την άλλη μεριά, ο Αμερικ. Στρατός και οι ΝΑΤΟικές SOF ξεφορτώνονται το αναποτελεσματικό 5,56×45. Οι ΝΑΤΟικοί στρατοί προχώρησαν σε ενίσχυση της ισχύος πυρός των Ομάδων Μάχης με όπλα ακροβολιστή και πολυβολητή Ομάδας διαμετρήματος 7,62×51. Ωστόσο, ο δρόμος για το νέο διαμέτρημα ΗΠΑ και ΝΑΤΟ έχει ανοίξει.

Ο Αμερικανικός Στρατός ξεκάθαρα έχει καταλήξει στην αντικατάσταση του αναποτελεσματικού 5,56×45 με ένα ενδιάμεσο διαμέτρημα που θα κυμαίνεται ανάμεσα στο 6,5 με 6,8, εξασφαλίζοντας με μεγάλο δραστικό βεληνεκές, υψηλή δύναμη ανάσχεσης και ελεγχόμενο αυτόματο πυρ. Με βάση τις τελευταίες ανακοινώσεις του Αμερικ. Στρατού, το διαμέτρημα 6,8 προηγείται και εντός δύο ετών θα πρέπει οι εταιρείες να παρουσιάσουν ένα μοντέλο οπλοπολυβόλου νέας γενεάς (NGSAR) και ένα μοντέλο τυφεκίου νέας γενεάς (NGWS-Rifle) σε διαμέτρημα 6,8 μέχρι το 2021. Στόχος του προγράμματος είναι ένα τυφέκιο με ικανότητα διάτρησης θωράκισης στα 600 μ. και ανασχετική ισχύ σε μάχη CQB ώστε να επιτυγχάνεται εξουδετέρωση αντιπάλου με μια βολή. Η συνολική παραγγελία θα αφορά 250.000 όπλα.
Επειδή οι ελληνικές Ειδικές Δυνάμεις είναι εξοπλισμένες με το σύστημα Μ16Α2/Μ4 και επειδή ο Τουρκικός Στρατός υιοθέτησε το τυφέκιο ΜΡΤ-76 7,62×51, ενώ οι Ειδικές Δυνάμεις του διαθέτουν τα αξιόπιστα όπλα ΗΚ-416 και ΗΚ-33 5,56×45, τίθεται το ερώτημα: οι ελληνικές Ειδικές Δυνάμεις βρίσκονται απέναντι στον βασικό αντίπαλό τους (αλλά και σε δευτερεύοντες αντιπάλους που διαθέτουν ΑΚ47 7,62×39) με ένα αμφιλεγόμενο λειτουργικά αλλά και αναποτελεσματικό ως προς το διαμέτρημα όπλο;

Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα θα ακολουθήσουμε την ιστορία σχετικά με την αξιοπιστία του Μ16/Μ4 και την αποτελεσματικότητα του 5,56×45 μέσα από την εμπειρία του Αμερικ. Στρατού στο πεδίο της μάχης αλλά και τις μελέτες και αναφορές διαφόρων ειδικών επιστημόνων και υπηρεσιών.

Η ΤΑΣΗ ΠΡΟΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΔΙΑΜΕΤΡΗΜΑ

Η τάση προς την υιοθέτηση ενός ισχυρότερου διαμετρήματος είναι ορατή εντός και εκτός ΝΑΤΟ. Ήδη τα πολυβόλα και τα τυφέκια ακροβολιστών Ομάδος των ΝΑΤΟικών στρατών είναι διαμετρήματος 7,62×51, ενώ ο Τουρκικός Στρατός έκανε μια τεράστια και συνολική στροφή από το 5,56×45 στο 7,62×51 με την υιοθέτηση ως κύριο όπλο το ΜΡΤ-76 των 7,62×51. Η USSOCOM ενεργοποίησε την πρόβλεψη για απόκτηση τυφεκίων SCAR σε διαμέτρημα 7,62×39 (για να μην χρησιμοποιούν τα ΑΚ47 του εχθρού στο πεδίο…), ενώ τελικά θα παραλάβει κορμούς του SCAR Mk17 των 7,62×51 που μπορούν να δεχθούν και μηχανισμό 5,56×45 αλλά και 7,62×39. Οι Ολλανδοί βατραχάνθρωποι παρέλαβαν 195 υποαραβίδες Sig Sauer MCX “Black Mamba” .300 Blackout (7,62×35).

Η SAS και η SBS χρησιμοποιούσε ανέκαθεν όπλα 7,62×51 σε μάχη CQB με κυριότερο το G3K 7,62×51, ενώ έχουν προστεθεί και νέα μοντέλα με πλέον πιθανά το HK-417 CQB και το FN SCAR Mk17 CQC. Επίσης έχουν αντικαταστήσει τους άνω κορμούς των Μ4Α1 με κορμούς με κάννη .300 BLK (7,62×35), μια πρακτική που ξεκίνησε από την Delta Force και την SEAL Team Six, καταδεικνύοντας περίτρανα την ακαταλληλότητα του 5,56 για μάχη CQB. Η USSOCOM πρόσφατα ανακοίνωσε πρόγραμμα για ένα PDW-Μ4 σε διαμέτρημα .300 BLK, ενώ η γαλλική αντιτρομοκρατική δύναμη GIGN αντικαθιστά όλα τα ΗΚ416 5,56 που διαθέτει με το CZ Bren-2 σε διαμέτρημα 7,62×39, για μέγιστη αποτελεσματικότητα σε μάχη CQB.

Ο Ιταλικός Στρατός επίσης θα αγοράσει 1.170 τυφέκια ARX-200 των 7,62×51, ενώ η Beretta προσπαθεί να καταστήσει το νέο όπλο ικανό να αλλάζει διαμέτρημα και να δέχεται φυσίγγια 7,62×39. Οι Σερβικές Ειδικές Δυνάμεις πρόσφατα υιοθέτησαν το φυσίγγιο 6,5×43 Grendel για τους ακροβολιστές και τα πολυβόλα Ομάδος, ενώ αναμένεται και η παραγωγή τυφεκίων και αραβίδων στο ίδιο διαμέτρημα, που πιθανώς θα εξοπλίσουν τον υπόλοιπο Σερβικό Στρατό. Το 6,5×43 θεωρείται ιδανικό από πολλούς ειδικούς και ως ο πλέον ισχυρός υποψήφιος για την αντικατάσταση τόσο του ασθενικού 5,56×45 όσο και του υπερβολικά ισχυρού για τυφέκια εφόδου 7,62×51 για πολλούς και σοβαρούς λόγους: ασύγκριτα καλύτερες από το 5,56 επιδόσεις σε έλεγχο, βεληνεκές και τερματικά αποτελέσματα, ευκολία προσαρμογής στο Μ16/Μ4 (και το ΑΚ47) και ενσωμάτωσή του σε μικρά και ελαφρά όπλα χάρις στην τεχνολογία των Πυρομαχικών Τηλεσκοπικού Κάλυκα.

Ο λόγος για την τάση προς ένα ισχυρότερο διαμέτρημα είναι η αδυναμία του 5,56×45 να καλύψει ικανοποιητικά τις ανάγκες για εξουδετέρωση στόχων όχι μόνον σε μεσαίες αποστάσεις (400 μ.) αλλά και σε πολύ μικρές αποστάσεις μάχης CQB! Απτές αποδείξεις της αδυναμίας του 5,56 είναι η ανάπτυξη των φυσιγγίων Mk-262, Mk318 SOST και Μ-855Α1 “Enhanced Performance Round” (τα δύο πρώτα της USSOCOM το δεύτερο του Αμερικ. Στρατού), τα οποία προσπαθούν να βελτιώσουν το δραστικό βεληνεκές, την ακρίβεια, την διατρητικότητα και την δύναμη ανάσχεσης του καθιερωμένου Μ-855, αλλά δυστυχώς χωρίς πολύ σημαντικές διαφορές στην απόδοση.

Η αδυναμία του 5,56×45 είναι γνωστή από την αρχική φάση χρήσης του στον πόλεμο του Βιετνάμ, αλλά κατέστη εξόφθαλμα ορατή και κραυγαλέα με την έναρξη του Πολέμου Κατά της Τρομοκρατίας το 2001. Ο ορεινός αγώνας στο Αφγανιστάν μέχρι σήμερα έχει καταδείξει την αδυναμία του 5,56 στις μεγάλες αποστάσεις βολής που επιτρέπει το ορεινό έδαφος. Περιέργως, ο αστικός αγώνας στο Ιράκ απέδειξε την αδυναμία του 5,56 να σταματά αμέσως στόχους και σε μικρές αποστάσεις, όταν κανείς θα ανέμενε ότι η διαφημιζόμενη «εκρηκτική» συμπεριφορά της εν λόγω βολίδας είναι αρκετή, για να καταστήσει ακαριαία ανίκανο τον στόχο να αντιδράσει (δηλαδή να μην ανταποδώσει το πυρ πριν πέσει κάτω νεκρός ή βαριά τραυματίας).

Παρ’ όλα αυτά, ο Αμερικανικός Στρατός επέμενε μέχρι πρόσφατα σκανδαλωδώς στο διαμέτρημα 5,56×45 αλλά και στην απαράδεκτα προβληματική πλατφόρμα Μ16/Μ4 με την οποία το 5,56 εισήχθη σε υπηρεσία, έχοντας αναδείξει αυτόν τον συνδυασμό σε ένα είδος «Ιερού Δισκοπότηρου», όπως λέει ο Δρ. Joseph P. Avery, Ph.D. (αξιωματικός της USAF, αξιωματούχος του Αμερικ. Στρατού στα Όπλα και υπάλληλος του Υπουργείου Αμύνης των ΗΠΑ επί 30 έτη) στο άρθρο του “An Army Outgunned: Physics Demands A New Basic Weapon” που φιλοξενήθηκε στο Military Review (July-August 2012).

Μ16: ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΕΜΠΛΟΚΩΝ…

H πλέον πρόσφατη απόδειξη της αναξιοπιστίας του Μ16 και ιδιαίτερα του Μ4 είναι η κρυφή «επανάσταση» του Αμερικ. Σώματος Πεζοναυτών (USMC). Εντός του ιδίου έτους, που οι Πεζοναύτες ανακοίνωσαν ότι εγκαταλείπουν το Μ16Α2 προς χάριν της αραβίδας Μ4Α1 (ως όπλο καταλληλότερο για μάχη σε αστικό περιβάλλον), ο διοικητής της 1ης Μεραρχίας Πεζοναυτών, στρατηγός Ντάνιελ Οντόναχιου, ανακοίνωσε ότι το 3ο Τάγμα/ 5ου Συντάγματος (Πειραματικό) διεξάγει «προκαταρκτικές ασκήσεις για ανάπτυξη στο Αφγανιστάν με το οπλοπολυβόλο Μ27 IAR, για να το αξιολογήσει ως το νέο τυφέκιο των Πεζοναυτών»! Από την στιγμή υιοθέτησης του Μ27 – που στην ουσία είναι το HK-416, ένα όπλο με λειτουργία εμβόλου – ήταν γνωστό ότι οι Πεζοναύτες θα το χρησιμοποιούσαν ως «Δούρειο Ίππο», για να απαλλαγούν από το προβληματικό Μ16/Μ4. Και το πέτυχαν! Σήμερα το νέο τυφέκιο μάχης του USMC είναι επίσημα το Μ27!

Αλλά ποιο είναι το «πρόβλημα» του Μ16/Μ4 ή γενικότερα της σχεδίασης AR15; Πολύ συνοπτικά, κύριο πρόβλημα του Μ16/Μ4 είναι ο μηχανισμός Απευθείας Έκχυσης Αερίων (Direct Gas Impingement) από την κάννη στο κλείστρο, για να επιτευχθεί η λειτουργία του όπλου χωρίς έμβολο. Το αποτέλεσμα; Ένα κλείστρο που κολλάει συχνά από τις μεγάλες ποσότητες καταλοίπων πυρίτιδας και που φθείρεται γρήγορα λόγω των τεράστιων θερμοκρασιών που αναπτύσσονται. Στο πεδίο της μάχης, η τεράστια ποσότητα του εκτοξευόμενου πυρός και η βρωμιά (λάσπες, σκόνη, άμμος, υγρασία κ.λπ.) σε συνεργασία με το σύστημα DGI κατέστησαν το όπλο λίαν προβληματικό και εν τέλει επικίνδυνο. Για να είμαστε δίκαιοι, ο Αμερικ. Στρατός αναπτύσσοντας το σχέδιο του Στόουνερ προέβη σε τουλάχιστον 20 αλλαγές, χωρίς να συμβουλευτεί τον σχεδιαστή. Αλλά αυτό είναι το όπλο που χρησιμοποιείται σήμερα.

Όταν στο Βιετνάμ Αμερικανοί στρατιώτες και Πεζοναύτες άρχισαν να βρίσκονται σε ανησυχητικά μεγάλη συχνότητα νεκροί δίπλα στα Μ16, με εμφανή σημάδια εμπλοκής στο όπλο, ξεκίνησε μια έρευνα που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 50% των στρατιωτών εβίωναν δυσκολία θεραπείας εμπλοκών. Αρχικά κατηγορήθηκε η πυρίτιδα σχήματος σφαιριδίων ως υπεύθυνη, αν και ο Αμερικ. Στρατός ποτέ δεν παραδέχτηκε ότι έφταιγε αυτό. Έκτοτε το Μ16 έχει υποστεί πολλές βελτιώσεις και αλλαγές (μείωση ταχυβολίας, χρωμιωμένη κάννη, συχνός καθαρισμός κ.ά) αλλά καμία δεν φαίνεται να εξάλειψε τα προβλήματα λειτουργίας του, που συνεχίζονται.
Η άποψη του Αμερικ. Στρατού; «Το Μ16/Μ4 δεν έχει κανένα πρόβλημα αν καθαρίζεται τακτικά». Ήτοι, την ώρα που πολεμάς, όταν πέσεις στις λάσπες, όταν πέσουν πάνω σου χώματα από εκρήξεις ή σκόνη από τον άνεμο ή έχεις ρίξει μεγάλο αριθμό φυσιγγίων, στάσου και καθάρισε το Μ16/Μ4 για να έχεις ένα λειτουργικό όπλο! Είναι κοινό μυστικό ότι επάνω στα Μ16/Μ4, οι Αμερικανοί στρατιώτες έχουν στερεωμένο έναν οβελό, για να θεραπεύουν την πιο συχνή και κοινή εμπλοκή: σφήνωση του κάλυκα του φυσιγγίου στην θαλάμη και αδυναμία εξαγωγής. Πρέπει να βάλεις τον οβελό στην κάννη και να βαράς με ένα βαρύ αντικείμενο, για να ξεσφηνώσει ο κάλυκας. Έγινε και μπροστά μου, σε βολές με το Μ4 στην παλιά ΕΒΟ στο Λαύριο, όταν το όπλο είχε ρίξει μόλις 5-6 γεμιστήρες!

Συγκλονιστική είναι η μαρτυρία του λοχαγού των Ranger Νέιτ Σελφ, ο οποίος βρέθηκε στο Chinook που κατερρίφθη στο ύψωμα Τακούρ Γκαρ στο Αφγανιστάν, στις 4 Μαρτίου 2002. Αφού βγήκε μαζί με τους επιζώντες από το ελικόπτερο, ο Σελφ καλύφθηκε και άρχισε να πυροβολεί τους επιτιθέμενους Ταλιμπάν. Το Μ4 που είχε μετά από λίγη ώρα έπαθε εμπλοκή. Ένα φυσίγγιο είχε σφηνώσει στην θαλάμη. Προσπάθησε να το βγάλει τραβώντας πίσω τον μοχλό όπλισης, αλλά δεν μπόρεσε να το ξεσφηνώσει. Τότε χρησιμοποίησε τον οβελό που έχουν όλοι κολλημένο με ταινία στο πλάι του όπλου: «Άρχισα να χτυπάω τον οβελό με δύναμη, για να ξεσφηνώσω το φυσίγγιο, αλλά έσπασε» γράφει στην αναφορά του ο Σελφ. Τελικά αναγκάστηκε να τρέξει κάτω από καταιγισμό πυρών πίσω στο κουφάρι του ελικοπτέρου, για να βρει ένα όπλο που λειτουργούσε ανάμεσα στους νεκρούς.

Η μάχη της Ουανάτ, στις 13 Ιουλίου 2008, κατέδειξε επίσης τα επικίνδυνα προβλήματα του Μ4. Η μάχη διεξήχθη μεταξύ 50 αλεξιπτωτιστών του 503ου Συντάγματος Αερομεταφερόμενου Πεζικού και 200 Αφγανών ανταρτών. Το φαινόμενο των πολυάριθμων εμπλοκών των Μ4 στην διάρκεια της μάχης απετέλεσε αντικείμενο πολλών ερευνών και έγινε θέμα στον αμερικανικό Τύπο. Οι Αμερικανοί, για να αντιμετωπίσουν τον υπέρτερο αριθμό των επιτιθεμένων, αναγκάστηκαν να χρησιμοποιήσουν τα Μ4 σε πλήρως αυτόματο πυρ για πολλή ώρα. Αυτό προκάλεσε πολλές εμπλοκές, τις οποίες ο Αμερικ. Στρατός απέδωσε στην παρατεταμένη χρήση των Μ4 σε πλήρως αυτόματη βολή. Όμως, για ακριβώς τέτοια λειτουργία υποτίθεται ότι είναι ιδανικό το Μ16/Μ4 και το μικρό του διαμέτρημα…

Ο παρατεταμένος ρυθμός βολής του Μ4 είναι 15 βολίδες το λεπτό χωρίς προβλήματα. Αλλά ο στρατιώτης Μακέιγκ ανέφερε ότι το Μ4 υπερθερμάνθηκε αφού είχε ρίξει 12 γεμιστήρες (360 φυσίγγια) εντός μισής ώρας. Επομένως, το όπλο υπερθερμάνθηκε με παρατεταμένο ρυθμό βολής 12 βολίδων το λεπτό. Αυτό πιθανότατα οφείλεται στην απευθείας έκχυση καυτών αερίων στο κλείστρο. «Δεν μπορούσα να οπλίσω το όπλο μου και να βάλω ένα ακόμη φυσίγγιο μέσα επειδή ήταν πολύ καυτό…» κατέθεσε ο Μακέιγκ. Ο επιλοχίας Έριχ Φίλιπς χρησιμοποίησε τρία Μ4 διαδοχικά (!), που όλα υπερθερμάνθηκαν. Και ένα άλλο ανησυχητικό στοιχείο: η μελέτη του CNA (Center for Naval Analyses) έδειξε ότι η τοποθέτηση αξεσουάρ (φακοί, λέιζερ, κ.λπ.), ασχέτως με ποιο τρόπο γίνεται, αυξάνει κατά 3-4 φορές την πιθανότητα εμπλοκής!

Και το «κερασάκι στην τούρτα»: όταν πέσεις με το Μ16/Μ4 στο νερό, πρόσεχε να μην πυροβολήσεις αμέσως, αλλά στράγγισε το όπλο, διαφορετικά θα τιναχτεί στο πρόσωπό σου! Αυτό είναι ένα πολύ επικίνδυνο πρόβλημα του Μ16/Μ4, ειδικά για τους βατραχανθρώπους και όσους πολεμούν σε θαλάσσιο-παράκτιο περιβάλλον. Είναι εντυπωσιακή η απλή δοκιμή της Ηecker & Κoch που έχει «ανέβει» στο You Tube, όπου ο κορμός ενός Μ4 ανατινάζεται με την πρώτη βολή, αφού έχει βυθιστεί στο νερό, όταν το ΗΚ-416 με έμβολο πυροβολεί κανονικά χωρίς πρόβλημα.

Και ένα άλλο θανάσιμο πρόβλημα του 5,56 σε συνδυασμό με το Μ4: όταν το όπλο χρησιμοποιεί σιγαστήρα οι «συνήθεις» εμπλοκές… πολλαπλασιάζονται! Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος της επιλογής της USSOCOM για αντικατάσταση των άνω κορμών των Μ4Α1 και Mk18 με .300 BLK.
«Επιτάφιος», για την αξιοπιστία του συστήματος Μ16/Μ4 είναι η δήλωση του επικεφαλής του σχεδιαστικού τμήματος του όπλου, Τζιμ Σάλιβαν, ότι: «το ρωσικό ΑΚ74 είναι ανώτερο από αυτό που δίνουμε στους στρατιώτες μας» και ότι: «αν ο δικός μου γιός πολεμούσε στην άμμο θα προτιμούσα να του δώσουν ένα ΑΚ74 αντί του προβληματικού Μ4».

Επομένως, το σύστημα Μ16/Μ4 είναι ένα «αξιόπιστο» οπλομηχάνημα, εφόσον το κρατάς συνεχώς καθαρό και το χρησιμοποιείς προσεκτικά εντός συγκεκριμένων παραμέτρων, διαφορετικά θα αντιμετωπίσεις σοβαρά προβλήματα στο μέσον της μάχης. Δηλαδή λειτουργεί αξιόπιστα εντός μιας ουτοπικής κατάστασης…
Συμπερασματικά: αν και η διαμάχη με εκατέρωθεν επιχειρήματα για τεχνικές λεπτομέρειες, για εκθέσεις και αναφορές και μελέτες μπορεί να συνεχίζεται αιώνια, πρακτικά η αξιοπιστία του Μ16/Μ4 κρίνεται από την εγκατάλειψή του από τις κορυφαίες μονάδες τις JSOC, Delta Force και SEAL Team Six, και την USSOCOM. Η Delta Force και η SEAL Team Six, χάρις στην ανεξαρτησία που απολαμβάνουν υπό την σκέπη της JSOC, το 2004 ξεφορτώθηκαν το Μ4 και το αντικατέστησαν με το ΗΚ-416. Το όπλο αναπτύχθηκε από την Heckler & Koch κατόπιν απαίτησης των δύο μονάδων και με την συνδρομή στελεχών τους. Η USSOCOM απέρριψε επίσης το Μ4, και το 2009 υιοθέτησε το FN SCAR, το οποίο ανέπτυξε σε συνεργασία με την FN*. Το USMC προσπάθησε και τελικά κατάφερε να υιοθετήσει ένα τυφέκιο/ αραβίδα βασισμένο στο Μ27 IAR δηλαδή στο ΗΚ-416. Σήμερα όλο και περισσότερες ειδικές μονάδες και στρατοί εγκαταλείπουν την πλατφόρμα Μ16/Μ4 και επιλέγουν όπλα με επιφανειακά ίδιο σχήμα, αλλά στην ουσία εντελώς διαφορετικά.

ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΜΕ… «ΜΑΓΕΙΡΕΜΑ»

Κορύφωση του σκανδάλου υποστήριξης από τον Αμερικ. Στρατό του Μ16/Μ4 αποτελεί το «μαγείρεμα» του διαγωνισμού της νέας αραβίδας (Individual Carbine), ο οποίος απέδειξε κραυγαλέα την κατωτερότητα και τα προβλήματα του Μ4. Ο Αμερικ. Στρατός τον Ιούνιο του 2013 ακύρωσε τελικά τον διαγωνισμό γιατί: «Κανένα διαγωνιζόμενο όπλο δεν παρουσίασε σημαντική βελτίωση ως προς την αξιοπιστία – που μετριέται με τον αριθμό φυσιγγίων μεταξύ εμπλοκών». Ωστόσο, όπως γράφουν οι Army Times, «τα διαγωνιζόμενα όπλα δεν “απέτυχαν” έναντι του Μ4 [το οποίο, αν και εκτός διαγωνισμού, συμμετείχε στις βολές και απέτυχε παταγωδώς] αλλά απέναντι σε ένα σούπερ όπλο-φάντασμα, που είχε επινοήσει ο Αμερικ. Στρατός»!

Παρά τους ισχυρισμούς του Αμερικ. Στρατού, υπήρξε ένα όπλο που ξεπέρασε τις επίτηδες υπερβολικές απαιτήσεις. Μια απόρρητη αναφορά του Κέντρου Ναυτικών Αναλύσεων (Center for Naval Analyses/ CNA), που διέρρευσε και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα The Washington Times, περιγράφει πως το όπλο “C” (δεν το κατονομάζει) απεδείχθη ασυγκρίτως πιο αξιόπιστο από το Μ4Α1: παρουσίασε εμπλοκή μετά από περισσότερα 2.500 φυσίγγια (πλησιάζοντας το πραγματικά υπερβολικό όριο των 3.000, που είχε θέσει ο Στρατός). Το Μ4Α1 εμφάνισε εμπλοκές μετά από μόλις 500 φυσίγγια! Να σημειώσουμε ότι οι εμπλοκές ήταν των Κατηγοριών 1 και 2, που σημαίνει εμπλοκές που ο στρατιώτης μπορεί να «θεραπεύσει» εντός 10’’ ή εντός περισσότερων των 10’’, οι οποίες είναι και πιο συχνές στο πεδίο της μάχης.

Και το «μαγείρεμα»: το Μ4Α1 εμφάνισε εμπλοκές Κατηγορίας 3 (εμπλοκές που αφορούν βλάβες που επισκευάζονται από οπλουργό και δεν είναι συχνές στο πεδίο) στα 6.000 φυσίγγια ενώ το όπλο “C” στα 4.500. Το στήσιμο ήταν ότι στην μέση του διαγωνισμού το φυσίγγιο Μ855 αντικαταστάθηκε από το Μ855Α1 στο οποίο το Μ4Α1 ήταν προσαρμοσμένο, ενώ τα διαγωνιζόμενα όπλα όχι. Αλλά ακόμα και αν δεχθούμε την ανωτερότητα του Μ4Α1 σε εμπλοκές Κατηγορίας 3, αυτό δεν έχει σημασία για τον στρατιώτη, ο οποίος στο πεδίο της μάχης αντιμετωπίζει εμπλοκές Κατηγορίας 1 και 2, τις οποίες το Μ4 τις εμφανίζει μετά από μόλις 500 φυσίγγια! Μέχρι σήμερα, οι λεπτομέρειες των δοκιμών αυτού του διαγωνισμού κρατούνται μυστικές από τον Αμερικ. Στρατό…
Μοναδικό ανάχωμα αμύνης του Αμερικ. Στρατού παραμένει μια χειραγωγημένη «δημοσκόπηση»**, σύμφωνα με την οποία τα στρατεύματα είναι ικανοποιημένα από το οπλοσύστημα Μ16Α2/Μ4.

«ΕΛΛΗΝΙΚΑ» Μ16/Μ4

Εκ των ανωτέρω, είναι φανερό ότι οι Ειδικές Δυνάμεις διαθέτουν ένα όπλο – για να μην πούμε αναξιόπιστο όπως θα έπρεπε – το οποίο τουλάχιστον χρειάζεται μια εξωπραγματική φροντίδα ακόμα και την ώρα της μάχης για να είναι αξιόπιστο, και που σίγουρα δεν ενδείκνυται σε βατραχανθρώπους. Σε επίδειξη της ΔΥΚ οι Υποβρύχιοι Καταστροφείς εθεάθησαν να φέρουν τα Μ4 μέσα σε αδιάβροχες οπλοθήκες, που επιτρέπουν βολή αν χρειαστεί. Αυτό αποτελεί μια απτή επιβεβαίωση της επικινδυνότητας του όπλου, όταν βγαίνει από το νερό, και αποτελεί ένα ακόμα «μπάλωμα» στα τόσα που πλαισιώνουν ένα προβληματικό σύστημα.
Υπάρχει φυσικά και η άποψη ότι τα «ελληνικά» Μ16/Μ4 δεν έχουν παρουσιάσει προβλήματα. Αν και αυτό δεν ισχύει (υπάρχουν αναφορές για τα προβλήματα του όπλου), η εξήγηση είναι ότι τα όπλα χρησιμοποιούνται σε συνθήκες πεδίου βολής και ασκήσεων, και με την ποσότητα πυρομαχικών που για λόγους οικονομίας καταναλώνει ο ΕΣ…

«ΕΚΡΗΚΤΙΚΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ»: ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Κύριο επιχείρημα υπέρ του 5,56×45 είναι ότι η μεγάλη αρχική ταχύτητα της βολίδας αντισταθμίζει το πολύ μικρό βάρος και μέγεθός της κατά την πρόκληση τραύματος στον αντίπαλο. Ως κύριο πλεονέκτημα της βολίδας περιγράφεται το ότι εισερχόμενη στο σώμα χάνει εύκολα την ισορροπία της και «ανατρέπεται», και θραυσματοποιείται, προκαλώντας τραύματα «εκρηκτικού τύπου», που σκοτώνουν τον αντίπαλο, έστω και αν αυτός χτυπηθεί στα άκρα.

Οι πρώτες αναφορές για “explosive woods” προέρχονται από το Βιετνάμ και έχουν αποδειχθεί ανυπόστατες. Επανηλλειμμένα πειράματα του Army Wound Ballistics Laboratory σε βαλλιστική ζελατίνη και ζώα που διεξήχθησαν στις ΗΠΑ με το 5,56 δεν μπόρεσαν να αναπαράγουν τέτοια αποτελέσματα. Αντίθετα διαπιστώθηκε ότι βολίδες κάθε διαμετρήματος (όπως η 7,62×51) και ταχύτητας μπορεί να προκαλέσουν εκρηκτικού τύπου τραύματα υπό ιδιόρρυθμες συνθήκες. Το 1962, ο Αμερικ. Στρατός τροποποίησε μια ποσότητα βολίδων 5,56 κόβοντας την αιχμή κατά 1/4’’ και άνοιξε μια τρύπα διαμέτρου 3/32’’ και βάθους 1/4’’. Ακόμη και αυτές οι Hollow Point βολίδες απέτυχαν να αναπαραστήσουν τα «εκρηκτικά τραύματα» των αναφορών από το Βιετνάμ… Το συμπέρασμα ήταν ότι οι περιπτώσεις “explosive woods” στο Βιετνάμ από τον συνδυασμό Μ16Α1/ 5,56×45 ήταν θέμα τυχαίας συμπεριφοράς ή ψεύτικες αναφορές (φήμες μιλάνε για δωροδοκία…).

Ας δούμε τι λέει ο Δρ. Μάρτιν Φάκλερ (αρχίατρος που υπηρέτησε σε νοσοκομεία εκστρατείας του Αμερικ. Ναυτικού και του Στρατού στο Βιετνάμ και θεωρείται κορυφαίος ειδικός στην βαλλιστική τραυμάτων) για την ικανότητα «ανατροπής» – «αναστροφής» (το «τουμπάρισμα» της βολίδας κατά το μήκος της, αιχμή-βάση) και θραυσματοποίησης του 5,56 και πρόκλησης τραυμάτων: «Αν η βολίδα αποτύχει να ανατραπεί δεν προκαλεί σημαντικά τραύματα, για να σταματήσει αμέσως τον στόχο… ακόμα και αν διαθέτει ανοιχτή αιχμή [open tip]… που σημαίνει ότι ο αντίπαλος εξακολουθεί να αποτελεί κίνδυνο για τους αστυνομικούς και τους στρατιώτες…». Και συνεχίζει: «η αποτυχία ανατροπής της βολίδας μπορεί να οφείλεται σε μειωμένη ταχύτητα πρόσκρουσης, όπως όταν εκτοξεύεται από κοντή κάννη [βλέπε Μ4] ή όταν η απόσταση του στόχου είναι μεγάλη». Επίσης, «όταν η βολίδα διασχίσει μικρή απόσταση σε μαλακό ιστό, όπως σε ένα χέρι ή πόδι ή ακόμα και σε κορμό ενός λεπτού ανθρώπου».

Σχετικά με το θέμα διαφωτιστική είναι η μονογραφία του Ταγματάρχη Τόμας Έρχαρτ του Αμερικ. Στρατού με τίτλο “Taking Back the Infantry Half-Kilometer” («Ανακτώντας το Μισό Χιλιόμετρο του Πεζικού»), την οποία υπέβαλε στην Σχολή Ανώτατων Στρατιωτικών Σπουδών (School of Advanced Military Studies).

Σημειώνουμε κάποια σημεία:

Για να ανατραπεί και να σπάσει σε δύο τουλάχιστον κομμάτια μέσα σε ανθρώπινο ιστό, η βολίδα 5,56 πρέπει να χτυπήσει με ταχύτητα άνω των 2.500 π.α.δ, η οποία «μεταφράζεται» σε βεληνεκές 200 μ. [ίσως…, όπως θα δούμε παρακάτω]. Στο 70% των περιπτώσεων η βολίδα διασχίζει 4,7’’ (11,9 εκατ.) πριν ανατραπεί. Στο 15% των περιπτώσεων αυτό συμβαίνει μετά τις 4,7’’ και στο 15% πριν τις 4,7’’.  Στο 85% των περιπτώσεων – ακόμη και εντός της ταχύτητας ανατροπής – η βολίδα δεν ανατρέπεται πριν διανύσει 5’’ (12,7 εκατ.) ιστού.

Πρακτικά οι αποστάσεις ανατροπής-θραυσματοποίησης αναλόγως μήκους κάννης με φυσίγγιο Μ855 είναι:
Μ16Α2, κάννη 20’’, ταχύτητα βολίδας 3.150 π.α.δ = απόσταση ανατροπής βολίδας 190 μ.
Μ4Α1, κάννη 14,5’’, ταχύτητα βολίδας 2.920 π.α.δ = απόσταση ανατροπής βολίδας 125 μ.

Αυτές οι επιδόσεις επιτυγχάνονται με καινούργια όπλα (άφθαρτες κάννες), πυρομαχικά υψηλής ποιότητας (αμερικανικών προδιαγραφών με καλής ποιότητας πυρίτιδα). Όταν οι κάννες είναι φθαρμένες (συνήθως μετά από 10.000 – 15.000 φυσίγγια), η ταχύτητα της βολίδας μειώνεται κατά 200 π.α.δ ή και περισσότερο, οπότε το Μ16Α2 έχει απόσταση ανατροπής-θραυσματοποίησης βολίδας 133 μ. και το Μ4 66 μ! Και ακόμη λιγότερο, αν είναι η γόμωση του φυσιγγίου είναι κακής ποιότητας.

Και ένα άλλο θέμα σχετικά με την ανατροπή των βολίδων και ειδικά του 5,56 που αναφέρει ο Δρ. Φάκλερ: Την Γωνία Πρόσπτωσης ή αλλιώς Γωνία Προσβολής (Angle Of Attack), δηλαδή την γωνία με την οποία η αιχμή της βολίδας χτυπά/ εισέρχεται στον στόχο. Η βολίδα από την στιγμή που εξέρχεται από την κάννη εκτελεί επικυκλική κίνηση, δηλαδή η αιχμή της βολίδας περιστρέφεται σε έναν μεγάλο αρχικά κύκλο, ο οποίος μικραίνει όσο αυτή σταθεροποιείται, όπως συμβαίνει με μια σβούρα. Αν γωνία προσβολής είναι μικρή καθυστερεί σημαντικά η αποσταθεροποίηση της βολίδας και αργεί η αναστροφή, οπότε προκαλείται τραύμα μικρής διαμέτρου. Επιπλέον, πρέπει να υπολογιστεί και ο ρόλος «εμποδίων» πριν την είσοδο στο σώμα – όπως εξάρτυση και άλλα υλικά – που μπορούν να εκτρέψουν μια μικρή και ελαφριά βολίδα πρόωρα.

Το δια ταύτα: έστω και σε μικρές αποστάσεις εμπλοκής είναι τέλος πάντων θανατηφόρα η 5,56; Την απάντηση δίνει η JSWB.
Η αμερικανική Διακλαδική Υπηρεσία Βαλλιστικής Τραυμάτων (JSWB) – που αποτελείται από χειρούργους, ειδικούς της βαλλιστικής, μηχανικούς όπλων και άλλους επιστήμονες – το 2006 ανακοίνωσε ότι «η ανατροπή δεν επιτυγχάνεται σε μικρές αποστάσεις βολής από συγκεκριμένα διαμετρήματα και στυλ βολίδων, εκ των οποίων οι πλέον επιρρεπείς στο φαινόμενο είναι τα πυρομαχικά 5,56×45 NATO όπως τα FMJ SS109/M855 και Μ193». Με άλλα λόγια: οι βολίδες 5,56 (και γενικά οι μικρές και ελαφρές βολίδες) το πιο πιθανό είναι μην τουμπάρουν και θρυμματιστούν! Μια διαπίστωση που παρατηρείται και ομολογείται στα πεδία της μάχης από το Βιετνάμ, μέχρι σήμερα στο Αφγανιστάν και το Ιράκ. Οι λίγες περιπτώσεις που αυτό γίνεται υπερ-προβάλλονται ως ο… κανόνας!

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ

Στo άρθρο του με τίτλο “An Army Outgunned: Physics Demands A New Basic Combat Weapon” ο ταγματάρχης Τζόζεφ Έιβερι λέει: «υπήρχαν πολλές περιπτώσεις, ειδικά σε μάχη CQB, σε συμπλοκές από σπίτι σε σπίτι στο Ιράκ, όπου οι μικρές βολίδες 5,56, με την μεγάλη ταχύτητα των 3.000 π.α.δ, διαπερνούσαν το κέντρο της μάζας του αντιπάλου χωρίς να επιφέρουν την αποτελεσματική εξουδετέρωσή του, επιτρέποντας περαιτέρω επιθέσεις στις δυνάμεις μας. Η είσοδος και η έξοδος της βολίδος συνέβαινε τόσο γρήγορα, που ο εχθρός δεν αντιλαμβανόταν ότι είχε πυροβοληθεί, αλλά μόνον αργότερα, όταν επιπλέον βολίδες ή εσωτερική αιμορραγία τελικά τον κατέβαλαν. Οι στρατιώτες διαμαρτύρονταν μαζικά, ζητώντας ένα νέο διαμέτρημα και ένα πιο αξιόπιστο όπλο, για να εξασφαλίσουν άμεση εξουδετέρωση του εχθρού με μια βολή σε κοντινές αποστάσεις, αλλά και για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα σημερινά και μελλοντικά πεδία μάχης μεγάλων αποστάσεων, όπου έρχονται αντιμέτωποι με όπλα μεγαλύτερου διαμετρήματος και σημαντικά μεγαλύτερου δραστικού βεληνεκούς και ενέργειας».
Οι διαπιστώσεις του ταγματάρχη βασίζονται στην μακρόχρονη εμπειρία του Αμερικ. Στρατού με τον συνδυασμό Μ4/Μ16 – 5,56.

Ο συν/χης Χαλ Μουρ, διοικητής 1ου Τάγματος/ 7ου Συντάγματος Εναέριου Ιππικού στην μάχη του Για-Ντρανγκ στο Βιετνάμ γράφει στο βιβλίο του “We Were Soldiers Once”: «Αν και χτυπιούνταν πολλές φορές στο στήθος [οι Βορειοβιετναμέζοι στρατιώτες], πολλοί συνέχιζαν να πυροβολούν και να κάνουν πολλά βήματα προτού πέσουν κάτω». Ο Συν/χης Τζων Χάκουορθ (ήρωας του Αμερικ. Στρατού στο Βιετνάμ και σε άλλες συγκρούσεις) αναφέρει: «Είδα τον ασυρματιστή μου να φυτεύει τρεις βολίδες [5,56 από Μ16Α1] στο στήθος του Βορειοβιετναμέζου στις 50 γιάρδες [45,7 μ.]. Αυτός συνέχισε να πυροβολεί με το ΑΚ47 και να έρχεται καταπάνω μας χωρίς να μειώνει ταχύτητα. Στις 30 γιάρδες του έριξα με ένα δίκαννο και έπεσε κάτω…».

Εξαιτίας αυτής της «μαύρης εμπειρίας», έγινε η πρώτη «βελτίωση» του 5,56: η βολίδα Μ193 των 55 grain αντικαταστάθηκε από την βαρύτερη Μ855 των 62 grain.
Και πάλι όμως η απόδοση της «βελτιωμένης» βολίδας στο πεδίο της μάχης δεν ήταν η αναμενόμενη. Α’ Πόλεμος Περσικού (1990-91), ταγματάρχης των Πεζοναυτών Χάουαρντ Φέλντμαϊερ: «… αρκετοί Πεζοναύτες μου είπαν ότι έπρεπε να πυροβολήσουν 2-3 φορές τους Ιρακινούς για να τους σταματήσουν να πυροβολούν». Στην ίδια αναφορά: «ένας Ιρακινός ταγματάρχης ενώ είχε αρπάξει φωτιά, άρπαξε ένα ΑΚ47 και μας επιτέθηκε. Ένας Πεζοναύτης του έριξε μια ριπή 3 φυσιγγίων ακριβώς πάνω από την καρδιά, μια δεύτερη τον βρήκε στον αφαλό… Συνέχισε να τρέχει εναντίον μας και να πυροβολεί μέχρι που άδειασε το όπλο του. Τελικά δύο Πεζοναύτες τον έριξαν κάτω και του έσβησαν τις φλόγες. Τον πήγαμε στο σταθμό Α’ Βοηθειών του τάγματος. Αργότερα, ο χειρούργος μου είπε ότι πέθανε από εγκαύματα, αλλά όχι απαραίτητα από τα έξι τραύματα από 5,56 στο σώμα του…»!

Το 1991 ο υπολοχαγός (μετέπειτα στρατηγός και διευθυντής της CIA) Ντέιβιντ Πετρέους χτυπήθηκε από βολίδα Μ855 πολυβόλου Μ249 στο στήθος. Μερικές μέρες μετά το περιστατικό βγήκε από το νοσοκομείο περπατώντας, αφού απέδειξε στους γιατρούς ότι αισθάνεται υπέροχα εκτελώντας 50 κάμψεις! (Atkinson, Rick, In the Company of Soldiers: A Chronicle of Combat, New York City: Henry Holt & Co., 2004).

Το 2002 εμφανίστηκε η πρώτη αναφορά για την αδυναμία του 5,56 στο Αφγανιστάν, στην επίσημη ενημέρωση “Lessons Learned in Afghanistan” (Απρίλιος 2002) του U.S. Army Natick Soldier Center: «Οι στρατιώτες ζητούν ένα όπλο με μεγαλύτερη βολίδα, ώστε να ρίχνει κάτω έναν άνθρωπο με μια βολή». Στο περιοδικό Marine Corps Gazette (Οκτώβριος 2002) ο λοχαγός Φίλιπ Τρέγκλια ανέφερε: «η βολίδα 5,56 δεν μπορεί να ρίξει κάτω έναν άνδρα με δύο βολές στο στήθος». Τον Μάρτιο του 2003 ο Πλωτάρχης των SEAL Γκάρι Ρόμπερτς πρότεινε στον υποναύαρχο Άλμπερτ Κάλαντ, διοικητή της Naval Special Warfare Command, να αλλάξει το διαμέτρημα από 5,56 σε 6,8. Η αναφορά τιτλοφορείται: “Enhancement of NSW Carbine & Rifle Capability” και αρχίζει με το σχόλιο: «Οι πρόσφατες πολεμικές επιχειρήσεις έχουν καταδείξει τα προβλήματα τερματικής απόδοσης, τα οποία απέδειξε η αποτυχία να καταστούν άμεσα ανίκανοι οι αντίπαλοι, όταν πυροβολούνταν με το φυσίγγιο Μ855 62 grain “Green Tip” FMJ από τυφέκια και αραβίδες. Η αποτυχία να καταστούν ταχύτατα ανίκανοι οι ένοπλοι αντίπαλοι αυξάνει το ρίσκο τραυματισμού και θανάτου Αμερικανών στρατιωτών και θέτει σε κίνδυνο αποτυχίας την αποστολή». Σύντομα ο Ρόμπερτς θα αποδεικνυόταν θανατηφόρα προφητικός.

Στις 12 Σεπτεμβρίου 2003, στην διάρκεια μιας μάχης στην Ραμάντι, ένας Ιρακινός αντάρτης δέχτηκε στον κορμό αρκετές βολίδες από το Μ4Α1 του λοχία Κέβιν Μόρχεντ των Special Forces. Αυτό δεν σταμάτησε τον αντάρτη, που συνέχισε να πυροβολεί με το ΑΚ47, με αποτέλεσμα να σκοτώσει τον λοχία και να διεισδύσει στις γραμμές των Αμερικανών. Εκεί ο Ιρακινός αιφνιδίασε τον δεκανέα Ουΐλιαμ Μπένετ, τον οποίο σκότωσε με μια ριπή τριών βολίδων στον λαιμό και το κεφάλι. Τότε, ο λοχίας Ρόμπερτ Σπρίνγκερ πέταξε το Μ4Α1 που κρατούσε, τράβηξε ένα πιστόλι Μ1911 .45 και σκότωσε τον αντάρτη με μία βολή. Όταν εξέτασαν το πτώμα του είδαν ότι είχε δεχτεί 7 βολίδες 5,56 στον κορμό! Το τραγικό είναι ότι οι Αμερικανοί στην μονάδα εκείνη είχαν αγοράσει από το εμπόριο και χρησιμοποιούσαν τα βαρύτερα φυσίγγια των 77 grain αντ’ αυτών των 62 grain που χορηγούσε ο Αμερικ. Στρατός! (Jones, Bruce L., MILINET: “Case Studies in Combat Failures of 5.56mm Ammunition”, 3 November 2003). Επομένως, η επόμενη «βελτίωση» – το σημερινό φυσίγγιο Mk262 77 grain για το τυφέκιο ακροβολιστή Mk12 – φαίνεται ότι δεν επέφερε και τόσο σημαντική βελτίωση στην απόδοση του 5,56, πόσο μάλλον, αναρωτιέται κανείς, το επίσης «βελτιωμένο» Μ855Α1 των 62 grain.

Ο στρατιώτης της Delta Force Πωλ Χόουβε συνοψίζει επί του θέματος, περιγράφοντας τον οπλισμό του συναδέλφου του Ράντι Σούγκαχαρτ στην διάρκεια της διαβόητης Μάχης του Μογκαντίσου (1993): «Το όπλο του [Μ14 7,62×51] ήταν βαρύτερο, άβολο και είχε μεγάλη ανάκρουση, αλλά σίγουρα έριχνε έναν άνθρωπο κάτω με μια βολίδα, σε μια μάχη που μια βολή ήταν όλη η ευκαιρία που είχες. Πυροβολείς κάποιον, και θες να τον δεις να πέφτει κάτω. Δεν θέλεις να μαντεύεις για τις επόμενες 5 ώρες αν τον πέτυχες ή αν σε περιμένει ακόμη κάπου κρυμμένος».

Ολοκληρώνοντας, να καταρρίψουμε και ένα άλλο σαθρό «πλεονέκτημα» του 5,56: την δυνατότητα μεταφοράς περισσότερων πυρομαχικών. Και όμως, με ένα όπλο 5,56 διαθέτεις λιγότερα πυρομαχικά… Η συνταγή του Αμερικ. Στρατού για να αυξήσει την αποτελεσματικότητα του 5,56 αρχικά ήταν: «δύο βολές στον κορμό». Αργότερα, όταν και αυτό δεν είχε αποτέλεσμα, η συνταγή έγινε: «δύο βολές στο κεφάλι», και για να επιτευχθεί αυτό όλα τα όπλα απέκτησαν οπτικά σκοπευτικά Red Dot (τώρα, ακόμα και με Aimpoint, πως μέσα στο χάος και την ταραχή της μάχης πετυχαίνεις έναν τόσο μικρό και πιθανώς κινούμενο στόχο όσο ένα κεφάλι, που το μισό καλύπτεται από κράνος, είναι προς διερεύνηση…). Επομένως, μπορεί να έχεις στον γεμιστήρα ενός όπλου 5,56 30 φυσίγγια, αλλά για να είσαι αποτελεσματικός πρέπει για κάθε στόχο να καταναλώνεις δύο. Άρα έχεις πυρομαχικά για… 15 στόχους. Ξαφνικά τα τυφέκια 7,62×51 που διαθέτουν γεμιστήρες των 20 φυσιγγίων και μπορούν με μια βολίδα να εξουδετερώσουν τον στόχο φαίνονται πιο… πλούσια.

ΔΙΑΘΕΤΟΥΜΕ ΕΝΑ ΑΝΑΞΙΟΠΙΣΤΟ ΚΑΙ ΑΝΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ ΟΠΛΟ;

Εκ των ανωτέρω είναι φανερό ότι οι Ειδικές Δυνάμεις, οι μονάδες των οποίων βρίσκονται στην αιχμή του δόρατος όλων σχεδόν των σχεδίων αντίδρασης και αμύνης στο Αιγαίο, διαθέτουν ένα όπλο αμφιβόλου αξιοπιστίας και μη αποτελεσματικού διαμετρήματος, το οποίο ως οπλοσύστημα μπορεί να προδώσει τον χρήστη του μια κρίσιμη στιγμή και ως διαμέτρημα εμφανίζεται μειονεκτικό απέναντι στα ισχυρότερα όπλα των πιθανών αντιπάλων μας.  Έχουμε λοιπόν την πολυτέλεια έστω και περιστασιακών απωλειών ή την στιγμιαία κατώτερη απόδοση σε μια κρίσιμη στιγμή της μάχης; Ιδιαίτερα όταν το μέλλον του Αιγαίου παιχτεί σε μια συμπλοκή CQB επάνω σε μια βραχονησίδα; Μπορεί το Μ16/Μ4 να μας στερήσει την νίκη; Ίσως, αν ισχύει το γνωστό γνωμικό ότι ένας πόλεμος χάθηκε εξ’ αιτίας ενός καρφιού πετάλου αλόγου…

Από αυτό το διπλό πρόβλημα, το διαμέτρημα μπορεί κάπως να βελτιωθεί προσωρινά και εφόσον μένουμε σε πλατφόρμα 5,56 με την υιοθέτηση φυσιγγίων όπως των Mk318 SOST (Ανοικτής Αιχμής: Open Tip) που έχει υιοθετήσει η USSOCOM και το USMC, ίσως και Hollow Point (αν και θεωρητικά απαγορεύεται από τις διεθνείς συμβάσεις, ο Αμερικ. Στρατός εξετάζει σοβαρά να υιοθετήσει τέτοια φυσίγγια για να λύσει το θέμα της αποτελεσματικότητας του 5,56). Ίσως μόνον οι Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων (ΔΕΕ) θα μπορούσαν να αλλάζουν άνω κορμό σε διαμέτρημα .300 BLK.

Το πρόβλημα όμως ενός όπλου που παθαίνει εμπλοκές δυστυχώς δεν μπαλώνεται. Οι Ειδικές Δυνάμεις πρέπει να αποκτήσουν το συντομότερο δυνατό ένα νέο αξιόπιστο όπλο και μάλιστα νέου διαμετρήματος. Η αγορά λίγων χιλιάδων τυφεκίων και αραβίδων δεν απαιτεί κάποιο τεράστιο ποσό. Άλλωστε τα οφέλη από αυτή την αγορά είναι πολλαπλασίως περισσότερα του όποιου κόστους.

Όσον αφορά την αλλαγή διαμετρήματος, τα πυρομαχικά 5,56 είναι ούτως ή άλλως μειοψηφία και η εξαίρεση στις Ένοπλες Δυνάμεις (και πολλές φορές έχουν βρεθεί σε έλλειψη…). Γιατί λοιπόν να μην είναι και ένα πυρομαχικό π.χ. 6,5; Αλλά υπάρχει και η φθηνή λύση της υιοθέτησης νέων τυφεκίων και αραβίδων 7,62×51 που είναι το διαμέτρημα του ΕΣ και υπάρχει σε πληθώρα.

Παράλληλα, πρέπει να διορθωθεί και το θέμα του πολυβόλου Ομάδας, το οποίο επίσης πρέπει να επιστρέψει στο 7,62×51. Όταν όλοι οι στρατοί του ΝΑΤΟ έχουν αντικαταστήσει το Minimi/ M249 των 5,56 με το Minimi των 7,62 (Minimi Mk3 και Mk48), o ΕΣ παρήγγειλε χιλιάδες Minimi 5,56! Και έτσι οι τυφεκιοφόροι του ΠΖ έχουν ένα ισχυρότερο τυφέκιο από το πολυβόλο που τους υποστηρίζει… Επομένως, η αντικατάσταση του Minimi 5,56 με το Minimi 7,62 σε Πεζικό και Ειδικές Δυνάμεις επιβάλλεται και πρέπει να βρεθεί λύση. Ίσως να πουληθούν τα Minimi 5,56 και να αλλάξει η παραγγελία στα ΕΑΣ για Minimi 7,62…

Υπάρχει το ανέκδοτο ότι οι Ειδικές Δυνάμεις χρησιμοποιούν Μ16/Μ4 αλλά θα πολεμήσουν με FN Standard και Para. Και όντως το FN παραμένει ένα αξιόπιστο και αποτελεσματικό όπλο. Δεν λέμε να επανέλθει σε υπηρεσία, αν και μπορεί να αξιοποιηθεί από την εφεδρεία. Ιδιαίτερα οι Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων έχουν ανάγκη από ένα σύγχρονο όπλο CQB, όπως και οι άλλες μονάδες Ειδικών Δυνάμεων. Στην αγορά υπάρχουν πολλά αξιόπιστα όπλα για μια έκτακτη και επείγουσα αγορά μερικών χιλιάδων τυφεκίων και αραβίδων. Εκτός του εξαιρετικού ΗΚ416 5,56 και του ΗΚ417 7,62, υπάρχει το FN SCAR (που διατίθεται σε 5,56 και 7,62) αλλά και το πρόσφατο υποψήφιο για τον Γερμανικό Στρατό Steyr-Manlicher, το οποίο διατίθεται και σε διαμέτρημα .300 Blackout, που όπως φαίνεται βαίνει να επικρατεί ως ιδανικό για εμπλοκές σε μικρές και μεσαίες αποστάσεις και πλήρως αξιόπιστο σε χρήση με σιγαστήρα.

Κλείνουμε το άρθρο με μια φράση του ε.α. στρατηγού Φράγκου Φραγκούλη (πρώην Α/ΓΕΣ και Υπουργού Αμύνης και αξιωματικού που χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης εντός και εκτός των Ενόπλων Δυνάμεων) στα πλαίσια δηλώσεών του σχετικά με την Εφεδρεία. Όταν ρωτήθηκε γιατί ανέφερε τα τυφέκια FN των 7,62×51 για τον εξοπλισμό της Εφεδρείας είπε: «Γιατί το διαμέτρημα 7,62 σκοτώνει, τα άλλα είναι για σκοποβολή»!

* Ο Αμερικ. Στρατός διέταξε να μαζευτούν τα FN SCAR που είχαν διανεμηθεί στο 75th Ranger Regiment και με τα οποία είχε εξοπλιστεί το Asymmetric Warfare Group (μονάδα αξιολόγησης όπλων και ανάπτυξης τακτικών) και να αντικατασταθούν ξανά από τα Μ4Α1! Με την παρέλευση του χρόνου ωστόσο, οι περισσότερες μονάδες της USSOCOM υιοθέτησαν και χρησιμοποιούν το FN SCAR Mk16 5,56, εκτός του Mk17 7,62.

** Η πεποίθηση του Αμερικ. Στρατού για την αξιοπιστία του Μ16.Μ4 – που αναμασάται από τους υποστηρικτές του όπλου – στηρίζεται σε μία (!) ομιχλώδη, αινιγματική και αμφίσημη μελέτη με τίτλο “Soldier Perspectives on Small Arms in Combat” το 2006, η οποία βασίζεται σε συνεντεύξεις 2.607 στρατιωτών ενεργών, εφέδρων και εθνοφρουρών που είχαν εμπλακεί σε… τουλάχιστον μια συμπλοκή (!) – μια ένδειξη της χειραγωγημένης μελέτης, όπως αυτές των πολιτικών δημοσκοπήσεων, που με τις κατάλληλες ερωτήσεις στους ερωτώμενους εξάγουν το αποτέλεσμα που θέλουν… Προφανώς οι εθνοφρουροί που είχαν εμπλακεί σε μια τουλάχιστον μάχη ήξεραν καλύτερα από την Delta Force, την SEAL Team Six και την USSOCOM που αντικατέστησαν το Μ16/Μ4.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία, Αρθρογραφία, Ειδησεογραφία

Joseph P. Avery, Ph.D., An Army Outgunned: Physics Demands A New Basic Combat Weapon, Military Review Magazine, July – August 2012.
Jones, Bruce L., “MILINET: Case Studies in Combat Failures of 5.56mm Ammunition,” 3 November 2003.
Mark Bowden, “Black Hawk Down, A Story Of Modern War”, Signet Books, 1999.
Roberts, USNR, LCdr. Gary K., Brief to RAdm Albert M. Calland, CMDR NAVSPECWARCOM, “Enhancement of NSW Carbine & Rifle Capability” brief, 3 March 2003.
Fackler, ML, «Wounding patterns of military rifle bullets», International Defense Review, January 1989.
Ezell, EC & Stevens, RB, “The Black Rifle, M16 Retrospective”, Collector Grade Publications, Inc., 1994.
Moore, Col. HG, “After Action Report, Ian Drang Valley Operation 1st Battalion, 7th Cavalry 14 —16 November 1965”.
Major Anthony F. Milavic, USMC (Ret.), “The Last Big Lie of Vietnam Kills U.S. Soldiers in Iraq”, August 24, 2004, American Thinker.com.
Matthew Cox – Staff writer, “Better than M4, but you can’t have one, Army Times, 26 Feb 2007.
Randy Wakeman, “The U.S. Military’s M4 Carbine, M16 Rifle and 5.56mm NATO Cartridge: A National Disgrace?”, chuckhawks.com.
Major US Army, Thomas Ehrhart, “Increasing Small Arms Lethality in Afghanistan: Taking Back the Infantry Half-Kilometer”, Command and General Staff College.
AUSA – FNH USA 7.62×39 SCAR, Soldier Systems, 2015/10/12.
Hope Hodge Seck, “The Marine Corps Is Experimenting With a New Service Rifle”, Military.com, Nov. 18, 2016.
“Is Serbia the First Nation to Adopt the 6.5mm Grendel?” TFB.com από Novosti Online.
Mark Nicol, “SAS to use bigger bullets to kill enemy outright after claiming ‘shoot-to-wound’ policy put their lives at risk”, dailymail.com
“Dutch Special Forces Adopt 300 AAC Blackout”, Janes.com
Kyle Mizokami, “New Experimental Army Rifle Uses «Telescoped» Ammunition”, Sep 28, 2016, PopularMechanics.com