ΕΙΔΗΣΕΙΣ, ΕΛΛΑΔΑ/ΚΥΠΡΟΣ

Τoυρκικά λέιζερ: Κανονικός και ασυμμετρικός κίνδυνος

Η κατάρριψη του κινεζικής κατασκευής UAV Wing Long από τουρκικό σύστημα λέιζερ στην Λιβύη καταδεικνύει ότι η Άγκυρα έχει πετύχει κάτι που δεν έχουν ακόμα κατορθώσει οι ΗΠΑ: την χρησιμοποίηση σε πραγματικό πολεμικό πεδίο ενός συστήματος λέιζερ εναντίον πραγματικού εχθρικού στόχου.

Ο Αμερικανικός Στρατός το 2022 – μετά από δύο χρόνια – θα θέσει σε υπηρεσία οχήματα Stryker με συστήματα λέιζερ ισχύος 50 kW για να καταστρέφουν UAS, ελικόπτερα, ρουκέτες, βλήματα πυροβολικού και όλμους. Το τουρκικό σύστημα ήταν της ίδιας ισχύος. Τα τέσσερα πρωτότυπα οχήματα Stryker του Αμερικανικού Στρατού, που θα φέρουν λέιζερ ενεργείας 50 kW, κόστισαν 490 εκατ. δολάρια. Η τουρκική εταιρεία Tubitak έχει επενδύσει περίπου τόσα για να αναπτύξει το τουρκικό λέιζερ: 450 εκατ.

Το 2015 το πρόγραμμα έθεσε υπό την αιγίδα της η κρατική εταιρεία ηλεκτρονικών Aselsan, και το 2018 ανακοίνωσε ότι μπορεί να καταστρέφει UAS σε ύψος 500 μ. και εκρηκτικούς μηχανισμούς (IED: Improvised Explosive Device) σε απόσταση 200 μ. στο έδαφος. Πιθανότατα η Τουρκία να διαθέτει περισσότερα από τέσσερα οχήματα, λαμβανομένου υπόψιν της επιπρόσθετης χρηματοδότησης από την Aselsan.

Τα πλεονεκτήματά του λέιζερ είναι σημαντικά και δημιουργούν νέες προκλήσεις για την ελληνική άμυνα. Η ακτίνα λέιζερ στο υπέρυθρο/ υπεριώδες φάσμα είναι αόρατη. Επομένως δεν εντοπίζεται οπτικά, αλλά μόνον από συστήματα προειδοποίησης εγκλωβισμού από λέιζερ (Laser Warning Receiver – LWR). Αλλά αυτό δεν έχει σημασία. Η ταχύτητα του λέιζερ είναι αυτή του φωτός, και ο χρόνος τήξης και ανάφλεξης είναι ελάχιστα δευτερόλεπτα! Δεν υπάρχει χρόνος διαφυγής. Ωστόσο, η ακτίνα λέιζερ δεν είναι απαραίτητο πάντα να “κάψει” ένα επανδρωμένο αεροσκάφος ή ελικόπτερο: αρκεί να τυφλώσει προσωρινά ή μόνιμα τους πιλότους.

Στον πόλεμο των Φώκλαντ (1982) κάποια βρετανικά πλοία έφεραν ένα σύστημα λέιζερ για να τυφλώνει τους πιλότους της Αργεντινής Αεροπορίας. Αυτό επιβεβαίωσαν έγγραφα που αποχαρακτηρίστηκαν το 2013, στα οποία ο υπουργός Αμύνης, Μάικλ Χέσελτάιν, σε επιστολή του της 17ης Ιανουαρίου 1983 παραδέχεται ότι ένα λέιζερ μεσαίας ισχύος αναπτύχθηκε με την ναυτική δύναμη κρούσης στα Φώκλαντ και ότι κατερρίφθησαν εχθρικά αεροσκάφη με τύφλωση των πιλότων.

Αντίμετρα σε ακτίνες λέιζερ σήμερα υπάρχουν, αλλά αφορούν τα σχετικά ακίνδυνα λέιζερ κατάδειξης στόχων και αποστασιομέτρησης. Συνήθως εκτοξεύεται καπνός με σωματίδια αλουμινίου, σπρέι υγρού, για να προκληθεί διάχυση της ακτίνος και να μειωθεί η ακρίβεια της σκόπευσης – μέτρησης. Πρόκειται για τεχνικές που ήδη χρησιμοποιούνται από σύγχρονα άρματα μάχης.

Αν και το λέιζερ είναι ένα ακριβό οπλικό σύστημα, ωστόσο εξοικονομεί μεγάλα ποσά γιατί δεν χρειάζεται η μεγάλη αλυσίδα εφοδιασμού των συμβατικών όπλων. Δεν απαιτεί πυρομαχικά, που σημαίνει ότι δεν χρειάζονται αποθήκες και οχήματα μεταφοράς. Παρόλα αυτά, χρειάζεται πολλά καύσιμα για την γεννήτρια που παράγει την ενέργεια του λέιζερ.

Οι επιπτώσεις των τουρκικών όπλων λέιζερ για την ελληνική άμυνα είναι πολλαπλές και δεν περιορίζονται μόνον σε περίοδο πολέμου. Μια αόρατη ακτίνα λέιζερ μπορεί να αναφλέξει πευκοδάση σε ελληνικά νησιά που βρίσκονται πολύ κοντά σε αυτές, όπως η Σάμος. Επίσης, ένα τέτοιο σύστημα λέιζερ μπορεί να τοποθετηθεί σε σκάφη της Τουρκικής Ακτοφυλακής ή σε τουρκικά εμπορικά πλοία που διαπλέουν το Αιγαίο και πλησιάζουν τις ελληνικές ακτές ακόμη και της ηπειρωτικής Ελλάδος. Παραλιακά μέρη – όπως π.χ. το Μάτι – είναι εύκολοι στόχοι από την συγκαλυμμένη χρήση των τουρκικών λέιζερ. Πρόκειται για το τέλειο έγκλημα: δεν υπάρχει κανένα στοιχείο εμπρησμού! Και φυσικά και άλλες ευαίσθητες εγκαταστάσεις μπορούν να πληγούν, όπως μετασχηματιστές της ΔΕΗ, κεραίες επικοινωνιών, αποθήκες καυσίμων.

Σε περίοδο κρίσης οι Τούρκοι θα μπορούν να καταρρίψουν ελικόπτερα και αεροσκάφη τυφλώνοντας τους πιλότους, χωρίς να υπάρχει ίχνος του εγκλήματός τους. Εμείς απλώς θα βιώνουμε συμφορές που θα αποδίδονται σε ατυχήματα. Σε ένα πεδίο μάχης απέναντι στους Τούρκους, ο ΕΣ, η ΠΑ και το ΠΝ βρίσκονται εκτεθειμένοι σε μια νέα και πολύ δύσκολα αντιμετωπίσιμη απειλή.

Ένα εποχούμενο λέιζερ σαν αυτό της Λιβύης, μπορεί να “κάψει” αισθητήρες πυροβόλων αρμάτων μάχης, αντιαρματικών όπλων, τα μάτια τυφεκιοφόρων, να πυρπολήσει οχήματα, να βάλει φωτιά σε βλάστηση που βρίσκεται καλυμμένο πεζικό, να καταρρίψει UAV, μεταφορικά και επιθετικά ελικόπτερα είτε τυφλώνοντας και αποπροσανατολίζοντας τους πιλότους, είτε αναφλέγοντας δεξαμενές καυσίμων και όπλα που φέρουν.

Tα τουρκικά πλοία φημολογείται ότι ήδη διαθέτουν συστήματα λέιζερ. Πως θα μπορεί να αντιληφθεί κανείς ότι μια έκρηξη πυραύλων Harpoon σε μια ελληνική φρεγάτα είναι ατύχημα ή επίθεση με αόρατο λέιζερ; Ή πως μπορεί να αντιληφθούμε ότι η βλάβη των ραντάρ είναι απλή βλάβη ή επίθεση με λέιζερ, που θα ακολουθηθεί από εισβολή;

Προηγούμενο άρθροΕπόμενο άρθρο