Ο Ελληνικός Στρατός (ΕΣ) έχει εδώ και ένα χρόνο “βαλτώσει” σε ένα πρόγραμμα επιλογής 119 τυφεκίων ελεύθερων σκοπευτών για τις ειδικές δυνάμεις. Δεν θα επεκταθούμε στους “ανεξήγητους” λόγους για τους οποίους πρόγραμμα έχει φρενάρει από τον Νοέμβριο του 2020, με αποτέλεσμα ένα απαραίτητο υλικό να λείπει από τις μονάδες. Θα περιοριστούμε στην περιγραφή του τουφεκιού, το οποίο οι επίλεκτοι σκοπευτές ελπίζουν να έχουν στα χέρια τους όταν η γραφειοκρατία επιτέλους κινηθεί.
Ανάπτυξη
Το MRAD (Multi-Role Advanced Design), σχεδιάστηκε από τον Chris Barrett (Κρις Μπάρρετ), γιό του ιδρυτή της ομώνυμης εταιρείας από το Τεννεσύ των ΗΠΑ.
Η Barrett έχει μια εξειδίκευση. Σχεδιάζει και παράγει τυφέκια ακριβείας μεγάλων αποστάσεων. Το πελατολόγιο της περιλαμβάνει τις πλέον μάχιμες μονάδες ειδικών επιχειρήσεων από τη Σκανδιναβία μέχρι το Ισραήλ. Αυτοί αποτελούν τη βάση η οποία προδιαγράφει, συμβουλεύει και αξιολογεί τα σχέδια της. Στην Ελλάδα για παράδειγμα χρησιμοποιούμε το Μ82Α1, γνωστό ώς “πενηντάρι Barrett” για καταστροφή υλικού μέχρι τα 1800 μέτρα.
Σε σχέση με το παλιότερο μοντέλο, το MRAD αποτελεί άλμα στην τεχνολογία ακριβείας.
Δημιουργήθηκε για να καλύψει την ανάγκη για ελαφρότερα, πιο συμπαγή και σπονδυλωτά συστήματα τα οποία θα παραμένουν δραστικά σε βεληνεκές 1400-1600 μέτρων, με μικρό οπτικό και ακουστικό ίχνος. Το 2019, το όπλο έγινε αποδεκτό για χρήση από τους ελεύθερους σκοπευτές των δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων και των τριών κλάδων των ΗΠΑ (USSOCOM) σε διαμέτρημα .338 ΝΜ.
Αρθρωτή σχεδίαση
Για να επιτύχει τις προδιαγραφές που έθεσε η USSOCOM, το MRAD σχεδιάστηκε έτσι ώστε να αλλάζει διαμετρήματα, κάννες, μηχανισμούς κλείστρου και γεμιστήρες. Έτσι για παράδειγμα λειτουργεί με οκτώ διαφορετικά διαμετρήματα (από το 6.5 CRM και το 7,62ΝΑΤΟ μέχρι τα .300 Norma και το .338 Lapua Magnum). Για να επιτευχθεί αυτό, ο κορμός του όπλου είναι ένα πολυμορφικό σασί. Πάνω του βιδώνονται κάνες, κοντάκια, κλείστρα, δίποδες. Οι χειρολαβές αλλάζουν, το ύψος καθώς και το μήκος του κοντακίου δέχονται ρυθμίσεις. Το βάρος κυμαίνεται μεταξύ 6 και 6,6 κιλών (κενό) αναλόγως του διαμετρήματος. Σε αυτό συντελεί και η χρήση αεροπορικού αλουμινίου για τον άνω κορμό.
Η σχεδίαση επιτρέπει σε κάθε κάννη να επανέρχεται στην ίδια θέση, όσες φορές κι αν αποχωριστεί από τον κορμό. Γιατί το διάκενο είναι προκαθορισμένο και η συναρμολόγηση ασφαλίζει σε οδηγούς και δύο βίδες τορξ Δεν απαιτείται η παρέμβαση οπλουργών και η αλλαγή κεφαλής κλείστρου και γεμιστήρα που συμπληρώνουν τη μετατροπή γίνονται άνευ εργαλείων.
Για μεγάλες αποστάσεις
Οι βαριές κάνες μεγάλου μήκους εξασφαλίζουν διασπορά 0,5 ΜΟΑ (12,5 εκατοστά στα 1000 μέτρα), ή καλύτερη. Οι σκοπευτές του ισραηλινού στρατού για παράδειγμα αναφέρουν ότι με το MRAD (διαμετρήματος 7,62ΝΑΤΟ επιτυγχάνουν 0,35 MOA).
Στις αποστάσεις αυτές απαιτούνται διόπτρες σκόπευσης με μεγάλη μεγέθυνση (όπως η Leupold Mk5 που διάλεξε ο αμερικανικός στρατός). Οπότε ο άνω κορμός διαθέτει μια μονοκόμματη ράγα μήκους 553mm για την ασφαλή ανάρτηση τους. Επιπλέον αναμονές περιμετρικά της κάνης επιτρέπουν τη χρήση καταδεικτών λέιζερ, δίποδα, συσκευών νυχτερινής παρατήρησης και άλλων συσκευών που χρειάζονται οι σκοπευτές.
Το κοντάκιο αναδιπλώνεται για ευκολία μεταφοράς και στη θέση αυτή προστατεύει το μοχλό του κλείστρου από πτώσεις. Η ασφάλεια μεταφέρεται και στα αριστερά αν απαιτηθεί. Υπάρχουν “άπειρες” ρυθμίσεις και συνδυασμοί.
Η υποδοχή της λαβής είναι συμβατή με το Μ16, οπότε υπάρχει ποικιλία επιλογών και σχημάτων. Κάθε τυφέκιο μπορεί να εξατομικευτεί ανάλογα με την αποστολή και το χειριστή. Οι αφαιρούμενοι γεμιστήρες 10 φυσιγγίων εξασφαλίζουν συνέχεια πυρός και ταχεία επαναγέμιση.
Υπάρχει μέλλον;
Το MRAD αποτελεί κορυφή της τεχνολογίας σήμερα.
Πιθανή επιλογή του θα οδηγούσε τις δυνατότητες των Ελλήνων καταδρομέων σε “άλλο επίπεδο”.
Η πολυμορφικότητα του συστήματος θα επέτρεπε φθηνή εξάσκηση (πχ. με συλλογές κάνης 7,62ΝΑΤΟ) και επιχειρησιακή χρήση με .338 Lapua Magnum που προσφέρουν σχεδόν διπλάσιο βεληνεκές και καταστροφική ισχύ.
Η υιοθέτηση του, σε συνδυασμό με αναβάθμιση της εκπαίδευσης, θα έκαναν τη διαφορά.
Θα ακουστεί κλισέ, όμως στην περίπτωση αυτή “λεφτά υπάρχουν”.
Ο ΕΣ έχει δεσμεύσει ένα ποσό της τάξης των 42.000 ευρώ για κάθε σύστημα ελεύθερου σκοπευτή.
Πριν σκεφτείτε ότι είναι “πολλά” σας λέμε ότι το κάθε τυφέκιο κοστίζει μόλις 6.000 ευρώ.
Απαιτούνται τουλάχιστον 2,500-3.000 ακόμη για διόπτρες.
Τα υπόλοιπα περιλαμβάνουν υπολογιστές βλητικής, μετεωρολογικούς σταθμούς, θήκες που επιτρέπουν ρίψεις με αλεξίπτωτο και αρκετά πυρομαχικά για χρήση και εκπαίδευση.
Ελπίζουμε αυτοί οι πόροι να μην σπαταληθούν για αγορά κάποιων “φυκιών” που θα πληρωθούν για “μεταξωτές κορδέλες”. Γιατί δυστυχώς αυτό προαιώνίζει η αδικαιολόγητη καθυστέρηση του προγράμματος.