Το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας ανακοίνωσε πως στις 5 Ιουλίου υπεγράφη στο ΓΕΑ η σύμβαση προμήθειας Ολοκληρωμένου Συστήματος Νέου Αεροσκάφους Σταδίου Επιλογής (ΟΣ ΝΑΣΕ) με 12 αεροσκάφη P2002JF και συναφή εξοπλισμό, παρουσία του Υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμένου, του Αρχηγού ΓΕΑ Αντιπτέραρχου (Ι) Χρήστου Χριστοδούλου και του εκπροσώπου της εταιρείας TECNAM, Walter Da Costa. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΓΕΑ:
«Το νέο εκπαιδευτικό αεροσκάφος θα αντικαταστήσει το αεροσκάφος Τ-41D, το οποίο παρέμεινε στην υπηρεσία της Πολεμικής Αεροπορίας για περίπου πενήντα (50) χρόνια, από το 1969. Τα πρώτα τέσσερα (4) αεροσκάφη P2002JF πρόκειται να ενταχθούν στην ΠΑ τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, ενώ η ολοκλήρωση των παραδόσεων αναμένεται μέχρι το τέλος του έτους.
Σημειώνεται ότι άμεσα (9 Ιουλίου 2018) ξεκινά το πρόγραμμα εκπαίδευσης του τεχνικού προσωπικού στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στην Ιταλία, ενώ σε δεύτερη φάση (Σεπτέμβριος 2018) θα ακολουθήσει η εκπαίδευση των Ιπταμένων και επιπλέον αριθμού τεχνικού προσωπικού.»
Πλήρης ανάλυση για την επιλογή του P2002JF και τα χαρακτηριστικά του αεροσκάφους δημοσιεύθηκε στο τεύχος Μαΐου 2018 του περιοδικού «Ελληνική Άμυνα & Τεχνολογία» (βλ. τ. 100, σελ. 12-13: Tecnam P2002JF για την αντικατάσταση των T-41D – Το Νέο Αεροσκάφος Σταδίου Επιλογής (ΝΑΣΕ) της ΠΑ»).
Γράφει Ευάγγελος Α. Παγώτσης
Με απόφαση που εκδόθηκε στις 17 Απριλίου 2018, το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας αποδέχθηκε την ομόφωνη εισήγηση του αρμόδιου συλλογικού οργάνου και ενέκρινε την αποδοχή της οικονομικής προσφοράς από την εταιρεία Tecnam ύψους €2.412.094,61 και περιλαμβανόμενου του ΦΠΑ €2.464.462,86 για το Ολοκληρωμένο Σύστημα (ΟΣ) Νέου Αεροσκάφους Σταδίου Επιλογής (ΝΑΣΕ), με βάση το P2002JF της ιταλικής εταιρείας. Επρόκειτο για τον τρίτο διαδοχικό διαγωνισμό με σκοπό την αντικατάσταση των 18 Cessna T-41D Mescalero της 360 Μοίρας Αρχικής Εκπαίδευσης «Θαλής» στο αεροδρόμιο της Δεκέλειας.
Επειδή πρόκειται για πολιτικά αεροσκάφη, οι διαγωνισμοί διενεργήθηκαν από την Υπηρεσία Προμηθειών της Πολεμικής Αεροπορίας (ΥΠ/ΠΑ) χωρίς εμπλοκή της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Ιστορικό
Ο αρχικός διαγωνισμός 35/16 προκηρύχθηκε στις 10 Ιουνίου 2016 και αναφερόταν σε 12 αεροσκάφη με τρεις εφεδρικούς κινητήρες, δικαίωμα προαίρεσης για τρία και έναν αντίστοιχα, μια Εκπαιδευτική Συσκευή Εξομοίωσης Πτήσης (Flight Simulator Training Device: FSTD), ένα Σύστημα Εκπαίδευσης με Βάση Υπολογιστή (Computer Based Training System: CBTS) και λοιπά συναφή υλικά και υπηρεσίες, προϋπολογισμού €4,2 εκατ. περιλαμβανόμενων των προβλεπόμενων κρατήσεων και του δικαιώματος προαίρεσης. Ο διαγωνισμός απέβη άκαρπος και στις 15 Φεβρουαρίου 2017 η ΥΠ/ΠΑ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση τους αναθεωρημένους όρους και την ελαφρώς διαφοροποιημένη Τεχνική Προδιαγραφή (ΤΠ) του επαναληπτικού διαγωνισμού. Ο προϋπολογισμός αυξήθηκε από €4,2 εκατ. σε €7,7 εκατ. Οι όροι και η ΤΠ του αρχικού διαγωνισμού περιγράφηκαν λεπτομερώς στο τεύχος Ιουλίου 2016 της «ΕΑ&Τ» (βλ. τ. 78, σελ. 76-91), ενώ εκείνοι της διαβούλευσης στο τεύχος Μαρτίου 2017 (βλ. τ. 86, σελ. 27-29).
Στις 15 Ιουνίου 2017 προκηρύχθηκε νέος διαγωνισμός (25/17) για 12 αεροσκάφη χωρίς δικαίωμα προαίρεσης, με FSTD και CBTS, Επίγειο Εξοπλισμό Υποστήριξης (GSE), εκπαίδευση δύο ιπταμένων και 6 τεχνικών, υλικά αρχικής υποστήριξης δύο ετών ή 500 ωρών πτήσης –όποιο επέλθει πρώτο– και πρόσθετα υλικά και υπηρεσίες, προϋπολογισμού €7,53 εκατ. περιλαμβανόμενων των κρατήσεων, ή €7.722.000 με ΦΠΑ (βλ. «ΕΑ&Τ» τ. 90, Ιούλιος 2017, σελ. 9). Στις 22 Δεκεμβρίου 2017 εκδόθηκε υπουργική απόφαση ματαίωσης και επανάληψης του διαγωνισμού με τροποποίηση των όρων της ΤΠ.
Ακολούθησε η προκήρυξη του επαναληπτικού διαγωνισμού 4/18 στις 10 Ιανουαρίου 2018. Στις 23 Μαρτίου η αρμόδια Επιτροπή Διενέργειας αποδέχθηκε την τεχνική προσφορά της “Construzioni Aeronautiche Tecnam SRL” με 110,068 μόρια. Αντίθετα απέρριψε εκείνες των “Aquila Aviation International GmbH” και “ONEX SA”, «καθόσον η προσκομισθείσα πιστοποίηση τύπου (Type Certificate-TC) κατά τον όρο 4.2.2. της ΤΠ της διακήρυξης αφορά στα προαναφερόμενα Α/Φ λευκού χρώματος έναντι του χρωματισμού που καθορίζεται στον όρο 4.6.2.2 της ίδιας ΤΠ, σύμφωνα με το σκεπτικό των παρ. 2στ(2) και 2στ(3) του (ε) σχετικού Πρακτικού, αντίστοιχα», όπως ανέφερε η απόφαση αποδοχής της εισήγησης από το ΓΕΑ στις 29 Μαρτίου.
Η οικονομική προσφορά της Tecnam κρίθηκε συμφέρουσα για την Υπηρεσία, με ανηγμένη τιμή 21.914,58 όπως προκύπτει από τη διαίρεση των €2.412.094,61 προς τα 110,068 μόρια αξιολόγησης της τεχνικής προσφοράς.
Το τελικό κόστος των 12 αεροσκαφών Ρ2002JF είναι €2.134.335,45, του FSTD €143.500,49 και του CBTS €64.568,63. Τα αεροσκάφη, η βιβλιογραφία και τα υλικά αρχικής υποστήριξης δεν υπόκεινται σε ΦΠΑ.
P2002JF
Το Ρ2002JF είναι ένα διθέσιο πλευρικής διάταξης, χαμηλοπτέρυγο Πολύ Ελαφρύ Αεροσκάφος (VLA) κατασκευασμένο καθολικά από αλουμίνιο, με συρόμενη καλύπτρα. Σύμφωνα με τον κατασκευαστή, η ευκολία χειρισμού και συντήρησης καθιστούν το αεροσκάφος ιδανικό για εκπαίδευση σε σχολές χειριστών. Η προαίρεση χρήσης Αεροπορικής Βενζίνης (Aviation Gasoline: AVGAS) 100 οκτανίων, χαμηλής περιεκτικότητας σε Μόλυβδο (Low Lead: LL) ή αμόλυβδης βενζίνης αυτοκινήτων (MOGAS), περιεκτικότητας μέχρι 10% σε αιθανόλη, καθιστά το αεροσκάφος ακόμη περισσότερο ευέλικτο και αποτελεσματικό για το κόστος του. Η χρήση προηγμένου λογισμικού για σχεδίαση, δομική ανάλυση και ανάλυση δυναμικής των ρευστών, καθώς και η εμπειρία κατασκευής αεροσκαφών με όλους τους τύπους υλικών, οδηγούν στη διαρκή βελτίωση των αεροσκαφών της Tecnam. Χάρη στην κωνική αεροτομή στρωτής ροής (tapered laminar aerofoil) και τα πτερύγια καμπυλότητας με σχισμή, το P2002JF παρέχει ένα ιδανικό μείγμα αεροδυναμικών χαρακτηριστικών, επιδόσεων και δομικής αποδοτικότητας.
Πολλές σχολές χειριστών στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο στηρίζονται στο P2002JF, το οποίο είναι πιστοποιημένο σύμφωνα με την Προδιαγραφή Πιστοποίησης (CS) VLA της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Αεροπορικής Ασφάλειας (EASA), για την αρχική πτητική εκπαίδευση. Το αεροσκάφος προσφέρεται με διάφορες επιλογές πιλοτηρίου και αεροπορικών ηλεκτρονικών για πτήσεις όψεως (VFR) ημέρας, VFR νύχτας, VFR ημέρας με δύο οθόνες Πρωτεύουσας Απεικόνισης Πτήσης (PFD) Garmin G500 και VFR νύχτας με G500 PFD.
Οι διαστάσεις είναι 8,6m εκπέτασμα πτερύγων, 6,65m μήκος ατράκτου, 2,43m ύψος ατράκτου, 0,91m ύψος θαλάμου από το κάθισμα στην οροφή και 1,11m πλάτος θαλάμου. Οι δεξαμενές καυσίμου είναι δύο των 50lt. Ο κινητήρας είναι ένας εμβολοφόρος Rotax 912 S2/S3 των 98hp, με χρόνο μεταξύ γενικών επισκευών 2.000 ωρών, δίφυλλη έλικα σταθερού βήματος και κατανάλωση καυσίμου 17lt την ώρα. Το καύσιμο είναι 100LL AVGAS ή MOGAS.
Το μέγιστο βάρος απογείωσης είναι 620kg, το βάρος του κενού αεροσκάφους 380kg, το ωφέλιμο φορτίο 240kg και το επιτρεπόμενο βάρος αποσκευών 20kg, με χώρο αποθήκευσης πίσω από τα καθίσματα. Οι επιδόσεις είναι οι ακόλουθες:
• Μέγιστη ταχύτητα κανονικής πτήσης (cruise) 122 Κόμβοι Αληθούς Ταχύτητας Αέρος (KTAS) – 226km/h.
• Ταχύτητα απώλειας στήριξης, με τα πτερύγια καμπυλότητας κατεβασμένα και χωρίς ισχύ, 41 Κόμβοι Βαθμονομημένης Ταχύτητας Αέρος (KCAS) – 76km/h.
• Πρακτική οροφή 14.000ft – 4.267m.
• Διαδρομή απογείωσης 777ft – 237m.
• Απόσταση απογείωσης 1.286ft – 392m.
• Διαδρομή προσγείωσης 538ft – 164m.
• Απόσταση προσγείωσης 1.056ft – 322m.
• Ρυθμός ανόδου 874ft/min – 4,44m/s.
• Απόσταση πτήσης 568 ναυτικά μίλια – 1.052km.
Χρήση
Το P2002JF χρησιμοποιείται στη Σχολή Στρατιωτικής Αεροπορίας της Αργεντινής στην Κόρδοβα, όπου στις 5 Ιουλίου 2017 πραγματοποιήθηκε τελετή πτήσης «μόνου» για τους 34 πρώτους εκπαιδευόμενους από την Πολεμική Αεροπορία. Τα αεροσκάφη χρησιμοποιούνται στο πρώτο στάδιο του «Διακλαδικού Βασικού Σχολείου Στρατιωτικού Αεροπόρου», στο οποίο εισάγονται υποψήφιοι χειριστές της Πολεμικής Αεροπορίας, της Ναυτικής Αεροπορίας και της Αεροπορίας Στρατού. Σύμφωνα με την Tecnam, στις αρχές του 2016 η Πολεμική Αεροπορία της Αργεντινής άρχισε την τεχνική αξιολόγηση για την εισαγωγή ενός νέου και απλού εκπαιδευτικού αεροσκάφους στο στάδιο επιλογής. Τον Μάιο του 2016 η Aerotec Argentina SA, τοπικός αντιπρόσωπος πωλήσεων της Tecnam, έστειλε δύο P2002JF στη Σχολή Στρατιωτικής Αεροπορίας, όπου αξιολογήθηκαν εντατικά από Εκπαιδευτές Πτήσης και τεχνικούς εδάφους.
Μετά από αυστηρή και πλήρη διαδικασία επιλογής, το P2002JF CS/VLA επελέγη τον Σεπτέμβριο του 2016, με την Πολεμική Αεροπορία της Αργεντινής να αναθέτει σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) με προαίρεση αγοράς 8 αεροσκαφών. Η επιχειρησιακή απαίτηση αναφερόταν σε 5.856 ώρες πτήσης εντός 18 μηνών. Η Aerotec Argentina συναρμολόγησε τα αεροσκάφη σε χρόνο-ρεκόρ στις εγκαταστάσεις της στην πόλη Μεντόζα. Η σύμβαση περιλάμβανε την εκπαίδευση εκπαιδευτών πτήσης, την παροχή συνεχούς συντήρησης, ανταλλακτικών και ειδική προσαρμογή μηχανικής των αεροσκαφών για να εκπληρώσουν τις απαιτήσεις της Γενικής Διεύθυνσης Πιστοποίησης Στρατιωτικής Αεροπλοϊμότητας (DGAMC) των Ένοπλων Δυνάμεων της Αργεντινής.
Η Πολεμική Αεροπορία της Αργεντινής επέλεξε την έκδοση VFR Νύχτας και ψηφιακού πίνακα οργάνων Garmin G500 PFD με δύο οθόνες, ολοκληρωμένο σύστημα ναυτιλίας και επικοινωνιών GTN 650 COM/ NAV/ GPS με κεραίες και οργανολογία, μετρητή ταχύτητας και εφεδρικό υψόμετρο, θερμαινόμενο σωλήνα Pitot, φωτισμό οργάνων και χαρτών, ροοστάτη και βοηθητικό εναλλάκτη. Τα αεροσκάφη παρασχέθηκαν με Ασφάλεια Αεροπλοϊμότητας –κάλυψη της δομής, πληρώματος, τρίτων μερών μεταφοράς και ζημιών τρίτων μερών στο έδαφος– και καθολική εγγύηση δομής, κινητήρα, έλικας και αεροπορικών ηλεκτρονικών από τους αντίστοιχους κατασκευαστές (Tecnam, Rotax, Hoffman Propellers, Garmin).
Οι απαιτήσεις της ΠΑ για το ΝΑΣΕ περιλαμβάνουν επίσης δύο οθόνες.