Την παραχώρηση έως και 10 θωρακισμένων τροχοφόρων οχημάτων Μ1117 Guardian στο Ειδικό Τμήμα Αλεξιπτωτιστών (ΕΤΑ) των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων μελετά ο ΕΣ, στα πλαίσια της αποστολής ενός Τακτικού Συγκροτήματος Ειδικών Επιχειρήσεων στο Μάλι, στην Δυτική Αφρική. Τα οχήματα (40 θα παραληφθούν συνολικά) θα προέλθουν από αμερικανικές αποθήκες στην Γερμανία. Τα υπόλοιπα 1.000 περίπου Μ117 που επιθυμεί να αποκτήσει ο ΕΣ θα προέλθουν από αποθηκευμένα οχήματα στις ΗΠΑ, όπου και θα γίνει επιλογή.
Η χρήση θωρακισμένων οχημάτων από τις Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων (SOF) καθιερώθηκε σταδιακά από το 2001, όταν ξεκίνησε ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας. Οι αμερικανικές και άλλες ΝΑΤΟικές SOF βρέθηκαν να επιχειρούν μέσα σε πόλεις αλλά και ερήμους, όπου πολλές φορές επιχειρησιακές και τακτικές συνθήκες καθιστούσαν την χρήση οχημάτων στις φάσεις της διείσδυσης, της κρούσης και της αποχώρησης προτιμητέα, έναντι της χρήσης ελικοπτέρων ή απλώς των ποδιών.
Στο Μάλι οι ΝΑΤΟικές SOF χρησιμοποιούν εκτεταμένα οχήματα ειδικών επιχειρήσεων κάθε είδους, περιλαμβανομένων και θωρακισμένων τροχοφόρων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού και μάχης. Ο λόγος είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος της χώρας είναι μία έρημος από άμμο και χαλίκια, με μόνον το βόρειο τμήμα να καλύπτεται από ένα ορεινό έδαφος, το οποίο συνίσταται σε χαμηλούς λόφους αποτελούμενους από μαύρους γρανιτένιους ογκόλιθους. Οι μετακινήσεις στις οδούς αλλά και το ανοικτό έδαφος είναι επικίνδυνες, καθώς ο εχθρός μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά και να χτυπήσει, αποχωρώντας ταχύτατα, χρησιμοποιώντας αγέλες από ημιφορτηγά οπλισμένα με βαριά πολυβόλα και μοτοσικλέτες με ζεύγη ρουκετοβολιστών, με εκτοξευτές RPG-7. Ως εκ τούτου, τόσο οι φάλαγγες ανεφοδιασμού των απομακρυσμένων φρουρών όσο και οι περίπολοι των Ειδικών Δυνάμεων είναι απαραίτητο να συνοδεύονται από θωρακισμένα οχήματα.
Εκτός από την προφανή προστασία που προσφέρουν τα θωρακισμένα οχήματα, η ισχύς πυρός από βαριά πολυβόλα και αυτόματα βομβιδοβόλα, ακόμα και εκτοξευτές αντιαρματικών πυραύλων, που φέρουν είναι καθοριστική για την κατίσχυση του εχθρού γρήγορα και χωρίς απώλειες, κατά το δυνατόν.
Τα M1117 Guardian που θα αποδοθούν στο ΕΤΑ θα είναι της έκδοσης που εκτός από το πλήρωμα μπορεί να μεταφέρει και τέσσερις στρατιώτες. Δεν γνωρίζουμε ποιά ακριβώς είναι, αλλά η βασική έκδοση Θωρακισμένου Οχήματος Ασφαλείας (ASV) έχει 5 μελές πλήρωμα, ενώ η έκδοση APC (Armored Personnel Carrier) μεταφέρει 8 στρατιώτες όντας 24” ίντσες μακρύτερη. Σε περίπτωση που τα ελληνικά Μ1117 είναι της έκδοσης ASV, πιθανότατα ως “μεταφερόμενοι” στρατιώτες λογίζονται οι 4 πλην του οδηγού (τελικά τρεις μάχιμοι, αν ένας μείνει να χειρίζεται τον οπλισμό).
Το M1117 αποτελεί την πρώιμη προσπάθεια του Αμερικανικού Στρατού για ένα όχημα ανθεκτικό σε εκρήξεις ναρκών/ ΑΕΜ και με μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης από πυρά βαρέων πολυβόλων, βομβιδοβόλων και Α/Τ ρουκετών, εν συγκρίσει με το θωρακισμένο HMMW, σε περιβάλλον αστικού/ ημιαστικού ανταρτοπολέμου, μία ανάγκη που γέννησε ο ανταρτοπόλεμος στο Ιράκ. Διαθέτει πρόσθετη θωράκιση κεραμικής σύνθεσης εξωτερικά και αντιθραυσματική επικάλυψη στο εσωτερικό. Η μεγάλη κλίση των τοιχωμάτων του οχήματος αφενός αυξάνει την πιθανότητα εκτροπής μίας ρουκέτας RPG, όταν το χτυπήσει ευθέως, αλλά και την απορρόφηση του πλήγματος από το μεταλλικό τζετ του κοίλου γεμίσματος. Στο Αφγανιστάν αρκετά Μ1117 υπέστησαν πολλαπλές επιθέσεις από ΑΕΜ και επέζησαν.
Το τυπικό προφίλ αποστολής του Μ1117 είναι 50% κίνηση σε ασφαλτοστρωμένους δρόμους, 30% σε χωματόδρομους και 20% σε εκτός δρόμου έδαφος. Αυτές οι προβλέψεις θα πρέπει να ληφθούν υπόψιν από τον ΕΣ, καθώς η κίνηση στο Μάλι γίνεται σε κυρίως σε χωματόδρομους σε πολύ κακή κατάσταση. Σε γαλλικό ντοκιμαντέρ, μία φάλαγγα ανεφοδιασμού του Γαλλικού στρατού που ταξίδεψε πολλά χιλιόμετρα αναγκάστηκε αρκετές φορές να αντικαταστήσει ελαστικά φορτηγών αλλά και θωρακισμένων τροχοφόρων ΤΟΜΑ VAB. Επίσης, το Μ1117 έχει ένα παρελθόν αρκετών ανατροπών λόγω υψηλού κέντρου βάρους. Αν και ο κλειστός πύργος απέτρεψε την “εκτόξευση” του πολυβολητή από το όχημα, σε δύο περιπτώσεις υπήρξαν θάνατοι, όταν οι πύργοι ξεκόλλησαν.
Το όχημα είναι πλήρως κλιματισμένο, κάτι σημαντικό σε επιχειρήσεις στην Υποσαχάρια Αφρική, και διαθέτει προστασία από ΡΒΧΠ, αρκεί το πλήρωμα να φορά ειδικές προσωπίδες. Σημαντικό είναι ότι το όχημα προσφέρει ορατότητα 360 μοιρών, ακόμα και με όλες τις θυρίδες κλειστές. Έτσι, οι επιβάτες μπορούν να εντοπίσουν απειλές, όπως η εμφάνιση ρουκετοβολιστών με RPG σε γωνίες των δρόμων ή μέσα από θάμνους και άλλα κρυφά σημεία του εδάφους.
Εν κατακλείδι, το Μ1117 είναι σίγουρα πολύ καλύτερο από το θωρακισμένο ΗΜΜW που διαθέτει ο ΕΣ για τις αποστολές που θα αναλάβει το ΕΤΑ και η υπόλοιπη ελληνική δύναμη στο Μάλι. Ωστόσο, δεν είναι και το ιδανικό. Ο χώρος μεταφοράς προσωπικού είναι πολύ στενός, και η μεταφορά πολυβόλων, αντιαρματικών και πυρομαχικών εσωτερικά είναι προβληματική. Επίσης, η έξοδος/ είσοδος γίνεται από δύο στενές θύρες στα πλευρά του οχήματος. Αυτό σημαίνει αφενός καθυστέρηση στην εκκένωση του οχήματος και την ταχεία αντίδραση σε απειλές, και αφετέρου την έκθεση σε πυρά από απειλές εμπρός από το όχημα. Οι στενές θύρες καθιστούν δύσκολη την είσοδο στο όχημα τραυματιών, ενώ η στενότητα του χώρου μεταφοράς καθιστά δυσχερή την τακτοποίησή τους.
Αν και είναι κατανοητή από πλευράς οικονομίας η χορήγηση στο ΕΤΑ και γενικότερα στις ελληνικές SOF ενός οχήματος που σε λίγο θα πλημμυρίσει τις Ένοπλες Δυνάμεις, η μικρή ποσότητα που απαιτείται για τις SOF θα επέτρεπε την αγορά 8 με 10 καινούργιων θωρακισμένων τροχοφόρων οχημάτων με τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές για Ειδικές Επιχειρήσεις.
Με κονδύλια να ξοδεύονται σε πολλά και όχι πάντα αναγκαία προγράμματα (π.χ. νέα παραγγελία χιλιάδων Minimi – τελικά θα έχουμε περισσότερα από G3), θα μπορούσε να βρεθεί ένα ποσό για την αγορά αυτών των ειδικών οχημάτων, των οποίων τα χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν όχι μόνον ισχυρότερη θωράκιση, μεγαλύτερη μεταφορική ικανότητα και ποικιλία οπλισμού αλλά και συστήματα εξ αποστάσεως τηλεπυροδότησης ΑΕΜ, που είναι στάνταρ εξοπλισμός οχημάτων των ΝΑΤΟικών SOF (βλέπε εκτενές άρθρο στο ΚΑΤΑΔΡΟΜΗ Νο69 για τα “Tεθωρακισμένα της Delta Force”).
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι η ελληνική δύναμη θα αναπτυχθεί σε ένα πολύ επικίνδυνο περιβάλλον, και ως εκ τούτου θα πρέπει να είναι εξοπλισμένη με ό,τι καλύτερο υπάρχει, και όχι με πρόχειρες και φτηνές λύσεις.
Τέλος να αναφέρουμε ότι τα οχήματα που θα παραληφθούν δεν θα διαθέτουν ασυρμάτους, ούτε πολυβόλα των 0.50”, αλλά πιθανώς αυτόματα βομβιδοβόλα Mk-19, τα οποία λογικά θα είναι υπερχρησιμοποιημένα.